Bartosz Biskup, Szymon Osmola

Perspektywy eksperymentalnej filozofii prawa

Perspectives of Experimental Philosophy of Law

Streszczenie:

Intuicje mogą odgrywać istotną rolę w filozoficznej refleksji nad prawem. Ich funkcja została szczególnie doceniona w rozważaniach filozofów analitycznych i przeprowadzanych przez nich eksperymentach myślowych – np. w przeprowadzonym przez E. Gettiera eksperymencie dotyczącym pojęcia wiedzy. Na wyrażających intuicje truizmach oparta jest teoretycznoprawna metodologia zaproponowana przez S. Shapiro, którą wpisać można w szerszy nurt metodologiczny analizy pojęciowej w prawoznawstwie. Jako taka, analiza pojęciowa doczekała się rozbudowanej krytyki, przeprowadzonej przez zwolenników interpretatywizmu oraz naturalizmu prawniczego. Pogłębione badania nad intuicjami, prowadzone w ramach filozofii eksperymentalnej, mogą dostarczyć argumentów zarówno za, jak i przeciw ich wykorzystywaniu w refleksji filozoficznej – można je odnieść również do sporów prowadzonych na gruncie filozofii prawa, zadając pytanie o możliwość skonstruowania eksperymentalnej filozofii prawa, co też stanowi cel niniejszego artykułu.

Słowa kluczowe: intuicje, analiza pojęciowa, filozofia eksperymentalna, filozofia prawa

Abstract:

Intuitions may play an important role in the philosophical reflection on law. Their function was especially appreciated in analytical philosophy, especially in thought experiments performed by its supporters – like E. Gettier’s thought experiment considering the concept of knowledge. S. Shapiro’s truism-based methodology in the theory of law, which itself is a part of a greater methodological project, namely – conceptual analysis in law, also appeals to intuition. However, conceptual analysis as such was the subject of wide-scaled critisicm, presented by legal interpretativists and legal naturalists. The main aim of the article is to discuss the possibility of the Experimental Philosophy of Law. Emphasis is put on experimental philosophy and its achievements, and a variety of arguments – the pros and cons – of using intuitions in the philosophical investigations is considered. These arguments are then applied to the methodological discussion on the philosophy of law.

Keywords: intuitions, conceptual analysis, experimental philosophy, philosophy of law