Tomasz Famulski

Uzasadnienie wybranych regulacji prawnych na gruncie behawioralnej ekonomicznej analizy prawa

Explaining Selected Legal Regulations in Behavioral Approach to Law & Economics

Streszczenie:

Artykuł dotyczy uzasadniania wybranych regulacji prawnych w ujęciu behawioralnej ekonomicznej analizy prawa. W pierwszej kolejności przedstawione zostały pojęcie i istota konwencjonalnej ekonomicznej analizy prawa, ze szczególnym uwzględnieniem teorii racjonalnego wyboru. Następnie podjęto problem behawioralnego rozwinięcia klasycznej Law & Economics, rozumianego nie jako jej negacja, lecz jako wzbogacenie i uzupełnienie. Przedmiotem szczegółowych analiz uczyniono regulacje prawne w zakresie zakazów transakcji o zawyżonych cenach, zakazów zupełnych oraz zakazów sądowych. Podjęto również zagadnienie przepisów prawnych dotyczących gwarantowania depozytów bankowych. Zaprezentowane przykłady pochodzą zarówno z prawa amerykańskiego, jak i prawa polskiego. W wyniku przeprowadzonych rozważań i analiz zidentyfikowano prawidłowość, że niektóre regulacje prawne znajdują bardziej trafne wyjaśnienie na gruncie behawioralnej ekonomicznej analizy prawa w miejscach, w których zawodzi analiza konwencjonalna.

Słowa kluczowe: ekonomiczna analiza prawa, behawioralna ekonomiczna analiza prawa, teoria racjonalnego wyboru, psychologia kognitywna, heurystyki

Abstract:

The article concerns explaining selected legal regulations in behavioral approach to Law & Economics. Firstly, the notion and essence of conventional Law & Economics are presented, with special attention paid to Rational Choice Theory. Then the problem of the behavioral expansion is considered, understood not as a negation but as a enrichment and addition
of the conventional model. Legal regulations concerning bans on overpriced goods, total bans and court injunctions are subject to analysis. The issue of regulations concerning guaranteed bank deposits is also considered. The examples presented come from both American and Polish law. As the effect of the considerations and analyses is the identification of a certain regularity, namely that some regulations tend to be hard to explain on the basis of the conventional model, but seem to find an accurate explanation on behavioral grounds.

Keywords: Law & Economics, Behavioral Law & Economics, Rational Choice Theory, cognitive psychology, heuristics