Urszula Wach-Górny, Witold Górny

Instytucja gyoseishido jako japońska inspiracja dla rozwoju koncepcji alternatywnych form rozwiązywania sporów w prawie administracyjnym 

The Institution of Gyoseishido as a Japanese Inspiration for the Development of Concepts of Alternative Forms of Dispute Resolution in the Administrative Law

Streszczenie:

Gyoseishido stanowi prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalną w światowym dyskursie prawniczym instytucję prawną pochodzącą z krajów Dalekiego Wschodu. Stanowi ono specyficzną dla tamtejszego kręgu kulturowego, swoiście japońską, formę działania administracji publicznej, ukierunkowaną na kształtowanie sytuacji prawnej strony poprzez oddziaływanie na nią narzędziami z pogranicza administracji władczej (gyosei) i niewładczej (shido). Ta – od wielu lat funkcjonująca z wielkim powodzeniem w realiach Japonii – aktywność administracji publicznej w znakomity sposób koresponduje z – nabierającą coraz większej popularności w krajach cywilizacji zachodniej – koncepcją alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR) w prawie administracyjnym. Szereg podobieństw łączących oba te moduły działania administracji powoduje, że ich zestawienie oraz porównanie może okazać się niezwykle owocne nie tylko w wymiarze teoretycznym, lecz także w praktyce rozwoju koncepcji ADR w przestrzeni prawa publicznego.

Słowa kluczowe: administracja publiczna, formy działania administracji, alternatywne metody rozwiązywania sporów, kierowanie, doradztwo

Abstract:

Gyoseishido is probably the most recognisable, in the world legal discourse, legal institution coming from the Far East. For the local culture circle, it is a special, peculiarly Japanese form of operation of the public administration, oriented to moulding a party’s legal situation by impacting on it using tools combining the imperious (gyosei) and non-imperious (shido) administration. This activity of the public administration – for many years successfully functioning in the Japanese realities – perfectly corresponds to a concept of alternative dispute resolution (ADR) in the administrative law, becoming more and more popular in the western civilization countries. A number of similarities that link both of these modules of operation of the administration results in the fact that the juxtaposition of them and their comparison may turn out to be extremely fruitful not only in a theoretical dimension, but also in the practice of development of ADR in the sphere of public law.

Keywords: public administration, administration operation forms, alternative dispute resolution, managing, consulting